Asturtsalia: Biesques nel conceyu Uviéu

sábado, 29 de diciembre de 2012

Biesques nel conceyu Uviéu

Vense les grúes durmíes, abandonaes pol home, nos descampaos que’l españíu de la burbuxa inmobiliaria dexó espardíos al rodiu la capital. El Narancu, al fondu, col Cristu no cimeru’l Picu Paisanu. Relluma’l sol y esparde la so calor pola tierra erma, cubierta poles fueyes seques, cayíes embaxo pol embís del vientu serondiegu ya’l pasu del tiempu.

Carbayeda en Casa Chuco

Sorprende ver que entá queden numberoses biesquines de monte autóctonu nel conceyu Uviéu, ún de los más urbanizaos y poblaos d’Asturies. Concéntrense especialmente na fastera occidental ya na parte sur. Nun son de gran tamañu, y casique toos ellos agárrense desesperaos a les rimaes de los montes, naguando fuxir del afán espansionista del home que, lleváu pol so enfotu urbanizaor foi arrequexando les arboleyes a los llugarinos más agrestes.

Castañéu en Santa Marina de Piedramuelle

Güei cuerre’l vientu d’iviernu, vientu del sudoeste secu. Les fueyes nel suelu, les rames desnudes, cimblen con fuercia. Ñatura muerta asemeya. Dalgún paxarín suelta el so cantiquín aisláu. Dalguna pega rincha la so soledá.

Tueros muertos, podres pola humedá y la carcoma, cubiertos de mofu y verdín. Dalgún carbayín medra ente les fueyes poniendo la nota de vida nueo n’esti paisax. Metáfora de la vida mesma, muerte y nacencia, fin ya aniciu d’un ciclu vital inmemorial, al que cualquier díi un paisanu podrá pone-i fin, en nome'l progresu ya’l desarrollu, llevantando nel llar del Busgosu una nuea urbanización de xalés adosaos d’esa hidra gafa que esparde los sos raigaños de destrución que se llama ciudá.

Fonfría

Pero aún hai tiempu, tiempu pa pasear baxo la ramasca, espatuxar ente la mar de fueyes muertes, llevantándoles pol aire remembrando los años de guaje, dexándonos asonsoñar pol rozar de les fueyes ente si, el ruxir d’un mar de tierra dientro. Arreblagaos pol aire señaldosu que regüelve’l pelu, poles lluces y solombres que se cuelen no profundu y dan-i maxa a la tristura d’una biesca desnuda.

Castaños, carbayos, carrascos y lloreos, pinos ya ocalitos. Loma'l Pandu.

Fina’l añu. L’iviernu recién llegáu aún tendrá llabor que facer regando con agua y ñeve les campes, xelando la simiente na seronda vertía. Vendrá llueu la primavera y de ente toa esa turba putrefacta tornarán a xurdir, felechos y flores, dirán poblándose les rames de guaños y fueyines, florines que-i darán un nueu collor al monte. Vendrán los animales que güei ivernen no fondo’l so abellugu. Vendrá’l branu magostando sele árboles y matos, madurando frutes y frutos. Espoxigarán al candiu sol de les tardes infinites. Vendrá la seronda, cubriendo les biesques con milenta tonos marrones, roxos, ocres, nun españíu de collor que anuncia’l fin del bon tiempu. Y tornará’l iviernu. Otra vegada más. Si el home nun se enfota en impidilo.